Veemedailles in een schoendoos?!
In oude boerderijen vinden bewoners soms nog veemedailles in een lade, sigarenkistje of in een schoendoos. Het zijn herdenkingsmedailles of prijzen voor winnaars van veeprijskampen die overal in het land werden georganiseerd vanaf 1890 tot heden. Erfgoed Haspengouw heeft in de voorbije jaren verschillende collecties uit de streek kunnen digitaliseren, inventariseren en documenteren. In Heers is een grote collectie medailles in het bezit van de familie Corswarem, meer dan 300 stuks of bij Jo Van Mechelen in sint-Truiden (102 stuks). Sommige collecties zijn samengesteld uit heel diverse medailles uit gans België andere collecties geven een mooi overzicht van de prijskampen in Haspengouw. De collectie Corswarem is tot stand gekomen door drie generaties veeboeren die deelnamen aan prijskampen in de streek.
Waarom werden er veeprijskampen georganiseerd en duiken deze soort medailles soms op?
e reden moeten we zoeken bij de Belgische landbouw in het algemeen en de veeteelt in het bijzonder in de 19e eeuw (1860-1890). De bevolking groeide maar de landbouw was niet in staat om ze te voeden. Om de boeren te stimuleren in het verbeteren van het telen van gewassen en vee werden er zondagscholen opgericht waar men landbouwonderwijs aanbood. Er werd les gegeven over teelttechnieken, nieuwe werktuigen, het verzorgen van dieren, het kruisen van rassen, enz. Men kwam al snel tot de vaststelling dat men de boeren extra moest stimuleren met prijzen om ze aan te zetten tot een verbetering van de veestapel. Overal in het land, tot in de kleinste dorpen, werden veeprijskampen ingericht, meestal tijdens kermissen of jaarmarkten, om de boeren aan te zetten tot het verbeteren van hun veestapel. Tijdens de prijskamp werden de dieren gekeurd door keurmeesters die keken naar de bouw, grootte, vleeszetting, misvormingen, ziekten, enz. De winnende dieren werden bedacht met een gouden, zilveren of bronzen medaille hangende aan een driekleurig lint en de boer kreeg een geldprijs.
De wedijver onder ondernemende boeren stimuleerde hen extra om de verzorging van hun dieren ter harte te nemen en een mooie veestapel op te bouwen. De veeprijskampen droegen zo bij tot het beter voeden van de bevolking. De prijskampen werden tot voor enkele jaren geleden ingericht.
De diverse collecties geven een mooi beeld van de evolutie van de medailles doorheen de tijd. Stuk voor stuk zijn het mooie kunstwerkjes die een inzicht geven in de kunst van het graveren. Beeldende kunstenaars lieten hun fantasie de vrije loop gaan in het ontwerpen van medailles. Wie meer wil weten over veemedailles kan een kijkje nemen in de collectie Govaerts link op https://www.erfgoedplus.be/zoeken
