Theater Ozzy brengt openluchtspektakel over Slag van Lafelt

← Terug naar Erfgoedblog

“Een zoektocht naar zichzelf en de waarheid”

Na een al eerder opgevoerd spektakelstuk over de eerste en de tweede wereldoorlog in Riemst komt Theater Ozzy uit Riemst opnieuw voor de dag met een oorlogsverhaal: ‘Vera, verdwaald op de Slag van Lafelt!’ Ze voert het op vraag van het gemeentebestuur van Riemst op. De concrete aanleiding hiervoor is dat de heroïsche veldslag op 2 juli 1747, nu 275 jaar geleden, uitgevochten werd. Acht avonden in augustus dit jaar wordt het publiek als het ware meegezogen in de gruwel van de Oostenrijkse Successieoorlog met als inzet het bezit van en de macht over de Zuidelijke Nederlanden. De oorlog, één van de bloedigste in de geschiedenis van Belgisch-Limburg, werd dicht in de buurt van Maastricht gevoerd. Niet geheel toevallig, gezien het bij de slag eigenlijk ging om de stad Maastricht in handen te krijgen.

140.000 man

De veldslag werd beslecht aan de voet van de Sieberg, een hoog gelegen maar open terrein in en rond het gehucht Lafelt in Vlijtingen bij Riemst. Daar stonden twee legers tegenover elkaar. Aan de ene kant stonden Franse troepen en hun bondgenoten uit Spanje, Pruisen en Beieren klaar voor een woelige strijd. Aan de andere kant stonden de Oostenrijkers die steun kregen steun van hun bevriende legers uit Rusland, Engeland en Nederlandse republiek. Naar schatting 140.000 tot de tanden gewapend voetvolk en ruiters te paard stelden zich strategisch op in Lafelt. De tol aan mensenlevens was immens: 10.971 gesneuvelden aan de Franse zijde, 6.702 bij de Oostenrijkers en bevriende troepen.

Hoofdstad voor een dag

De toenmalige Franse koning Lodewijk XV volgde het verloop van de strijd. “Hij deed dat aan de Sieberg, ten westen van Herderen”, vertelt Patrick Janssen, de voorzitter van Theater Ozzy en inwoner van Herderen, één van de deelgemeenten in Riemst. “Bij elke veldslag die hij met zijn leger uitvocht, nam hij een klok mee. De originele klok staat vandaag in het kasteel van Hamal in Rutten bij Tongeren. We hebben een mega grote klok nagebouwd, en die speelt een belangrijke rol in  ons nieuw spektakelstuk”, aldus de voorzitter die nog liet weten dat Lodewijk XV één dag verbleef in een hoeve te Herderen. Om die reden was het dorp voor één dag de hoofdstad van Frankrijk.

Heuvelachtig

De man tegen man gevechten met bajonet of te paard en het gebulder van kanonnen vond plaats op een heuvelachtig terrein. De heuvels gaven een praktisch voordeel. Dorpen in de buurt zaten verscholen achter hagen. Holle wegen doorsneden het slagveld. Op een mistige morgen begon de artillerie te vuren. De strijd bleef lang onbeslist maar spitste zich mettertijd toe op het strategisch gelegen Lafelt. Het was een moeilijk in te nemen natuurlijke schans met wallen waarop nagenoeg ondoordringbare hagen groeiden. Een Ierse brigade kon op 2 juli een bres slaan in de gelederen van het Franse leger en hun bondgenoten.

Aan de kerk

Het zou toch ideaal geweest zijn als “Vera, verdwaald op de Slag van Lafelt” zou verteld en nagespeeld worden op het strijdtoneel in Lafelt, waar vandaag een groot Iers Kruis nog herinnert aan de slag? “We hebben het onder de loep genomen maar het was technisch niet mogelijk”, laat Reginald Vossen, ondervoorzitter van theater Ozzy, horen. “Het spektakel brengen we op de trappen van en op het grasveld voor de kerk Sint-Jan-de-Doper in Herderen die hoog boven het dorp uitsteekt. Hetgeen een meer dan passende locatie is om het stuk op te voeren gezien de heuvels bij Herderen strategisch belangrijk waren voor het verloop van de Slag van Lafelt”.

Projecties

Hoe breng je een veldslag op een levendige en verrassende manier over aan het publiek? Door een technisch hoogstandje toe te passen: video – mapping! “We projecteren bewegende beelden op de kerktoren”, licht Bart Winckers, een Riemstenaar en de man achter de video-mapping, toe. “Met vier projectoren mixen we beelden op de kerktoren die dienst doet als een mega scherm van zo’n 8 meter breed en liefst 30 meter hoog.” De projecties worden tijdens de voorstelling afgewisseld met kleine en intiem gespeelde scènes met sterke dialogen.

De zoektocht

Voor het verhaal en de regie tekent Jessie Van Tricht. “Vera is het hoofdpersonage in het stuk”, legt ze uit. “Het is een jonge vrouw van amper 22 jaar die met haar oma op zoek gaat naar zichzelf. Onderweg beleeft ze ook de geschiedenis van Riemst, en meer specifiek die van de Slag van Lafelt. Zo laveert ze als het ware door de tijd, en de klok is daarbij de leidraad.” Het is ook een futuristisch spektakelstuk? “Dat klopt”, vervolgt Jessie Van Tricht. “Vera doet ons ook nadenken over waarom landen en volkeren vandaag oorlog voeren.” En Reginald Vossen voegt daar nog het volgende aan toe: “Vera staat symbool voor de oer – menselijke en universele zoektocht naar zichzelf. De coming of age gebeurt letterlijk op de scène gezien we Vera in diverse leeftijden en over verschillende generaties (1747, 1940, 1971 en 2022) heen van nabij volgen. Elke versie van Vera zoekt naar haar eigen waarheid. Het springen tussen verschillende jaren en over het strijdtoneel van de geschiedenis van Riemst leert ons dat er geen goede kant van de geschiedenis bestaat. Waarheid is niet,absoluut en ligt altijd ergens in het midden”.

Ondersteuning

“Vera, verdwaald op het slagveld “wordt niet enkel gespeeld op vraag van de gemeente. Ook komt de laatste met geld over de brug om de productie mogelijk te maken. “We schieten Theater Ozzy 70.000 euro voor, geld dat we achteraf recupereren met de verkoop van tickets”, stelt Mark Vos, burgemeester van Riemst.

Acht opvoeringen van het stuk zijn voorzien: op 5,6 en 7 augustus om 21.30 uur, vanaf 11 tot en met 15 augustus om 21.00 uur! Tickets kosten 15 euro voor volwassenen en 10 euro voor kinderen onder de 10 jaar. Online tickets kan je kopen via de website van Theater Ozzy (www.theaterozzy.be). Twee fysieke voorverkoopdagen staan ingepland op zaterdag 16 en zaterdag 30  juli in de Villa, van 9.00 tot 12.00 uur.