Het Geschied- en Oudheidkundig Genootschap Riemst heeft zopas twintig kaarsjes mogen uitblazen. Wat aanvankelijk begon als een bescheiden, schuchter groepje van Riemstenaren die allemaal dezelfde passie deelden, namelijk ‘liefde voor het erfgoed’, is inmiddels uitgegroeid tot een stevige bende die nog steeds de initiële doelstellingen nastreven:

  • Het beheer van het RADOC, het Riemsts archief- en documentatiecentrum,
  • De uitgifte van een viermaandelijks heemkundig tijdschrift,
  • Het organiseren van een vier- of vijftal boeiende lezingen per jaar,
  • Het inrichten van tentoonstellingen, uitstappen en dorps- en/of stadswandelingen
  • Optreden als adviesorgaan van de gemeente over erfgoed, archivering en nieuwe plaatsnamen

“GOGRI is destijds geboren uit de samenwerking van de bestaande heemkringen en een aantal individuele heemkundigen, ter gelegenheid van de herdenking van 250 Slag van Lafelt. Julien Daenen, dé specialist van de Slag, speelde hierin een belangrijke rol” aldus Marcel Daerden, die begin 2023 noodgedwongen het voorzitterschap overnam van de onvolprezen Ludo Melard. “Toenmalig schepen van erfgoed Ivo Thys wilde meer structuur in de heemkundekringen en kwam samen met een werkgroepje tot het besluit om een overkoepelende organisatie voor Groot-Riemst op te richten.”

Dat resulteerde in een aantal bijeenkomsten begin 2002 onder leiding van gemeentesecretaris Guido Vrijens, gewestelijk ontvanger Mathieu Geurts, Willy Brône, Julien Daenen en Ludo Melard en op 4 oktober 2002 ging GOGRI van start. Ludo Melard werd verkozen tot voorzitter, Willy Brône ondervoorzitter, Guido Vrijens secretaris en Flor Huls penningmeester. Op 12 november 2002 werd GOGRI officieel erkend door de gemeenteraad als adviesraad. De raad van bestuur bestond uit twee afgevaardigden van alle bestaande heemkringen en enkele Riemstenaren die belangstelling hadden voor erfgoed.

RADOC

Aanvankelijk werd de archiefwerking in het centrale gemeentehuis verzorgd maar eind 2009 kreeg RADOC een vaste stek in de bibliotheek. Begonnen werd met een schenking van het omvangrijke archief van ere-gemeenteontvanger Piet Peumans (60 archiefdozen en 25.000 informatieve steekkaarten) en de archieven van de vroegere deelgemeenten van voor de fusie van 1977. Ook tal van Riemstenaren verrijkten de archieven met grote en kleine schenkingen. “Sindsdien zijn er tijdens de vaste bezoekuren elke maandagvoormiddag honderden belangstellenden opzoekingen komen doen. Ze worden er graag geholpen door een kern van vaste vrijwilligers bestaande uit Alain Wevers, Bertho Theunissen, Daniëlle Reynaerts, Valerie Stassen, Frans Willems, Marcel Bastiaens en Bert Vossen” aldus voorzitter Daerden.

TIJDSCHRIFT

In 2004 reeds startte GOGRI met een eigen tertiaal tijdschrift. Drie keer per jaar verschijnt het blad van zowat 40 pagina’s met boeiende verhalen in een verzorgde, kleurrijke lay-out. Heel wat redactieleden passeerden inmiddels de revue: Arnold Nivelle, Jan Calsius, Jozef Jackers, Ronny Keulen, Norbert Spits, Vital Medaerts, Frans Willems, Odette Merken, Bertho Theunissen en Marcel Daerden. “Tot nu toe zijn er 525 artikels gepubliceerd, goed voor 2.375 pagina’s. Bij speciale gelegenheden zoals de herdenking van 275 jaar Slag van Lafelt, verschijnt er een extra editie. En dat weten de ruim 300 abonnees te waarderen” meent de voorzitter.

LEZINGEN

Vanaf het prille begin in 2002 organiseerde GOGRI een vijftal lezingen per werkjaar. Dat zijn er inmiddels 125 en dit over de meest uiteenlopende historische onderwerpen. Elke lezing kan rekenen op een trouw publiek van zowat 50 geïnteresseerden, al zijn er soms uitschieters van meer dan 100 bezoekers zoals voor de lezing over het Ardennenoffensief.

ADVIESRAAD

Omdat GOGRI een erkend adviesorgaan is, doet het gemeentebestuur geregeld een beroep op de kennis van het genootschap. Dat is onder meer het geval bij de uitreiking van de jaarlijkse Geschiedkundige Prijs, het vaststellen van nieuwe straatnamen en de organisatie van geschiedkundige evenementen. In dat kader werkt GOGRI vaak op een voorbeeldige wijze samen met de Intergemeentelijke Erfgoeddienst Oost en met Erfgoed Haspengouw.

EXTRA

Net als andere geschied- of heemkundige kringen organiseert GOGRI geregeld eigen tentoonstellingen, dorps- en stadswandelingen en uitstappen. Waar nodig wordt dan een beroep gedaan op plaatselijke gidsen. Bezoeken aan Luik, Tongeren, Sint-Truiden, Maastricht… liggen bij heel wat leden nog vers in het geheugen, net als de deelname aan de jaarlijkse Open Monumentendag, Erfgoeddagen en Erfgoedmarkten. “Vermeldenswaard is beslist onze tentoonstelling over de Eerste Wereldoorlog met de eraan gekoppelde publicatie van het naslagwerk ‘Aan mijn geachte familie…’, de tentoonstelling over Monseigneur Trudo Jans, over de lokale duivensport en over ‘Kussen in de kerk’” zegt Daerden.

Samen met de lokale kringen ijvert GOGRI ook voor het behoud van de diverse Riemstse dialecten. Dat gebeurde o.m. via de DVD ‘Tien verhalen, tien dorpen, tien dialecten…’ en door geregelde publicaties in het tijdschrift. “Bij dit alles is de inbreng van de plaatselijke heemkundigen en  heemkringen onontbeerlijk: Heemkunde Kanne, Falla-Meirs van Val-Meer, Geschiedkundige Kring Millen, Historische Kring Membruggen, Heemkring Sint-Servaes van Zichen-Zussen-Bolder, en Van Hei en Deuw van Vlijtingen… we zijn hen zeer dankbaar” zegt voorzitter Daerden welgemeend.

TOEKOMST

Met jeugdige gedrevenheid kijkt GOGRI naar de toekomst en werkt gestaag verder aan het beheer en de uitbouw van het RADOC, het digitaliseren van foto’s en documenten en de actualisering van de eigen website en Facebookpagina. In de planning voor de nabije toekomst staat een grootse tentoonstelling over de Tweede Wereldoorlog in de dorpen van Riemst. “Jammer dat dit moet zonder een aantal pioniers als Willy Willems, Gène Devue, Winnie Vliegen, Jan Calcius, Albert Daerden, Vital Medaerts en Willy Brône, allemaal enthousiastelingen die ons in de voorbije 20 jaar ontvielen. Ook een speciaal woord van dank gaat naar Ludo Melard, die we tot ere-voorzitter voor het leven benoemden” besluit voorzitter Marcel Daerden.

Eddy Vandoren