Het VAT ontstaat in 1989 als de KVLV van ’s Gravenvoeren een toneelvoorstelling organiseert. De opvoeringen van ‘Het Geldkiske van de Oma’ zijn een groot succes en dat smaakt naar meer… Maar eigenlijk bouwen de pioniers van bijna 35 jaar geleden voort op nog oudere toneeltradities in de Voerdorpen. In de jaren 50 van vorige eeuw schitteren meerdere ensembles op de Voerense bühnes. Zo zijn er ‘The Joice Boys’ en de toneelvrienden van Sint-Martens-Voeren. Om het Voerense toneelerfgoed te eren en het begrip ‘reprise’ alle eer te betonen, herneemt het VAT op aangrijpende wijze de voorstelling ‘Jeanne d’Arc’ die de toneelvrienden van Sint-Martens-Voeren destijds op de planken brachten. Dat het VAT een oog op het verleden en een ander oog op de toekomst houdt, blijkt ook op de voorbeeldige website. Belangstellenden kunnen er herinneringen ophalen aan voorgaande producties, foto’s, beelden, affiches en flyers bewonderen of kennismaken met de volledige ploeg. Het spelplezier spat er af en dat moet ook: ‘teamspirit’, ‘samenspel’ en ‘gezelligheid’ zijn voor alle betrokkenen kernbegrippen. Draaibaar Nog zo’n kernbegrip: uitdagingen. De leden van VAT zijn voor geen kleintje vervaard. Medeoprichter Willy moest na het eerste speelweekend van productie ‘Mit der ziege van der Hiër’ een medische ingreep ondergaan, maar voor opvoering drie en vier stond hij weer paraat! Dijenkletsers worden onvervaard afgewisseld met niet zo evidente klassiekers en drama’s als ‘De vrek’ (‘D’r greune’) van Molière, ‘Oom Wanja’ van Anton Tsjechov, ‘De Canadese Muur’ van Tom Lanoye en Herman Brusselmans, en ‘Een poppenhuis’ < (‘’t Poppehoes’) van Hendrik Ibsen. Maar niet alleen zware thematieken en dito vertalingen schrikken niet af, ook voor een technisch hoogstandje draait men de hand niet om. Voor het stuk ‘Kop noch vot’ bouwt het team samen met de ervaren stielmannen van het Dorpshuis in Teuven een draaibaar decor op. Voor de eigen interpretatie van ‘Boer zoekt Vrouw’ – ‘Ich wil ne boerejong’ – lijmt men toneel en media naadloos aan mekaar. Na jaren een thuisbasis gevonden te hebben in de Provinciale School, pendelt VAT tussen het Dorpshuis van Teuven en CC De Voerpoort in Moelingen. Voor ‘D’r greune’ kiest men evenwel voor openluchtopvoeringen in het chique kader van het kasteel van Teuven, Hof De Draeck. Zelfs corona krijgt het VAT niet klein. Tijdens de moeilijke winter van 2020-2021 maakt het team een heuse film-reportage over het legendarische carnaval in Voeren. Enkele enthousiastelingen schrijven zelfs een nieuw toneelstuk – de klucht ‘De Rode Vogelaer’ ‘Gees te d’r hee?’ Deze retorische vraag weerklinkt in Voeren als het Voerens Amateur Toneel (VAT) een nieuwe productie aankondigt. Sinds startjaar 1989 heeft het VAT een onwrikbare positie verdiend in het Nederlandstalige cultuurleven in Limburgs meest oostelijke gemeente. Door zowel luchtige komedies als echte klassiekers in het Voerense dialect – ‘in os plat!’ – te brengen, houden ze de eigen moedertaal hoog. Het leverde in 2015 de prijs van de culturele raad, maar al veel langer een trouwe schare fans op. VOERENS AMATEUR TONEEL ERFGOEDHASPENGOUW.BE 88
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=