Midden september konden liefhebbers twee weekends lang in ’t Paenhuys de expo ‘De dorpen van Riemst in de Tweede Wereldoorlog’ bezoeken. En dankzij voorzitter Marcel Daerden hebben ook de schoolkinderen veel bijgeleerd. In het bewogen verhaal van WOII is de situatie in Riemst immers toch nog bijzonder. Zeker tijdens de Duitse inval, als het vlakbij gelegen fort van Eben-Emael en de drie Maasbruggen een cruciale rol spelen. Verschillende dorpen krijgen zware gevechten, dito bombardementen en een chaotische vlucht over zich heen. Daarna is er overal de bittere realiteit van bezetting, rantsoenering, honger en vervolging. Ook in een bijna een uur durende film – die je nog steeds kan bekijken – komt dat sterk tot leven. Als we voor een interview over dit boeiend project aan het onvolprezen RADOC (het Riemsterse archief- en documentatiecentrum) arriveren, zijn GOGRI-bestuursleden Marcel Bastiaens en Marcel Daerden volop in de weer. Ze dragen en kruien het indrukwekkende archief van dat ander monument, wijlen Ludo Melard, naar binnen. We mogen meteen de handen uit de mouwen steken: de heerlijke realiteit van de zorg voor erfgoed! Fallschirmjäger Marcel & Marcel duiden het project: “Tien jaar geleden kenden we – als we het zelf mogen zeggen – succes met een expo, boek en dvd over WO I in de Riemsterse dorpen. De nadruk lag toen wel op de ongeveer 500 oud-strijders,” steekt het duo van wal. “We vonden de bevrijding in 1944 een mooie aanleiding om iets vergelijkbaars te doen rond WO II. Ditmaal wel geen boek, maar opnieuw een expo in ’t Paenhuys en een tiental filmpjes.” Proeven van de realiteit van de Tweede Wereldoorlog Expo en film over WO II in Riemst RIEMST KOENRAAD NIJSSEN “Bij de expo hebben we gefocust op foto’s. Met de hulp van de heemkringen en plaatselijke geïnteresseerden hebben we heel veel foto’s die tijdens WO II zijn genomen, verzameld, per onderwerp geklasseerd en gedigitaliseerd. We hebben de meest interessante in drie formaten laten afdrukken. Uiteraard komt elke deelgemeente aan bod. Jong en oud kan er van leren! Of er ook veel voorwerpen worden tentoongesteld? Neen, wij kunnen niet op tegen musea, belevingscentra of de collecties van gespecialiseerde verzamelaars.” Marcel Daerden: “Wel tonen we een aantal bijzondere metaaldetectorvondsten van WO II in onze dorpen. Zo weten we uit bronnen dat er bij de gevechten rond Kanne twintig Fallschirmjäger (Duitse parachutisten, KN) gesneuveld zijn. Met een metaaldetector is de helm van de twintigste soldaat gevonden, met een kogelgat in. Toch wel pakkend: het blijft een jonge gast die zijn leven verloor.” Zoon Tom en kleinzoon Storm hebben nog heel wat andere voorwerpen weten op te delven uit de bodem van de verschillende deelgemeenten: insignes, riemstukken, knopen, gamellen, en forse fragmenten van een in Genoelselderen neergestorte Amerikaanse bommenwerper. Ook bijzonder: het gaat zowel om Belgische en Duitse stukken (1940), als Amerikaanse (1944). Dialecten “We zijn ook blij dat we opnieuw een film met tien verhalen uit de tien dorpen van het huidige Riemst en in de tien verschillende dialecten hebben opgenomen,” vervolgen Marcel & Marcel. “De afgelopen jaren zijn her en der in Limburg dialectwoordenboeken uitgebracht. We hebben daar veel respect voor, maar als je het dialect in kwestie niet kent, kan je er vaak niet veel mee, zeker niet qua uitspraak. Daarom geloven wij meer in het vastleggen van het gesproken dialect. En deze film past in dat kader.” “We hebben dus tien verhalen – telkens één per kerkdorp of gehucht – verzameld en historisch gecheckt. Tegelijk hebben we tien ‘acteurs’ gezocht, van verschillend geslacht en leeftijdscategorie. Zij moesten zich het verhaal eigen maken en daarna naar hun eigen gevoel vertellen. We hebben een professionele cameraman kunnen inschakelen en mochten filmen in de pastorie van Riemst. Van Theater Ozzy kregen we kledij uit die tijd.” We krijgen een sneak preview en het resultaat is prachtig. De acteurs hebben zich helemaal ingeleefd en vertellen de anekdotes over de mobilisatie, Duitse inval, de bezetting, het verzet en de bevrijding met veel passie. Het geweld, de zorgen en honger worden tastbaar. 14 ERFGOEDKRANT HASPENGOUW I OKTOBER 2024 ERFGOED HASPENGOUW MET DE STEUN VAN © LIESA HAEKENS © LIESA HAEKENS © LIESA HAEKENS
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=