Erfgoedkrant

OKTOBER 2024 I ERFGOEDHASPENGOUW.BE 15 Heem en Natuur, ze zitten allebei in de naam van onze vereniging, zijn allebei belangrijk én vullen elkaar goed aan. Destijds werden ze ook samengevoegd uit pure ‘arremoe’. Destijds, dat was in 2000. In Voeren waren er toen twee verenigingen: Heemkring Voeren hield zich bezig met heemkunde en Milieugroep Voeren met milieu en natuur. Veel leden van de ene groep hadden een lidkaart van de andere en ook de bestuursleden waren bijna dezelfde. Bij diverse activiteiten zoals lezingen en excursies werkten beide verenigingen al samen. Maar bestuursleden hadden ze in beide verenigingen te weinig. Dus was een fusie een logische ontwikkeling. Sindsdien is Heem en Natuur Voeren een vaste waarde geworden in het Voerense verenigingslandschap en met ongeveer 150 leden is het naar Voerense begrippen een grote vereniging. De zes dorpen van de Voerstreek (Moelingen, Sint-Martens-, Sint-Pieters- en ‘s Gravenvoeren, Teuven en Remersdaal) tellen samen immers maar ongeveer 4 400 inwoners, Nederlands- en Franstaligen samen. Enkele tientallen leden komen weliswaar van buiten Voeren – omdat ze uit de streek afkomstig zijn, of omdat ze zich op een andere manier verbonden voelen met het enige stukje Vlaanderen op de rechteroever van de Maas. Ook bij de lokale leden zijn er opvallend veel ‘aangespoelden’: ze zijn in Voeren komen wonen en zijn vaak gevoeliger voor wat de streek te bieden heeft dan wie hier geboren en getogen is. En wellicht ook heel herkenbaar: de gemiddelde leeftijd van de leden ligt verdacht hoog. Jonge mensen warm maken voor het verleden is niet makkelijk, hun blik is meer op de toekomst gericht. Net als alle andere heemkringen ziet Heem en Natuur Voeren het als haar missie om het streekeigene te bestuderen en te beschermen, zodat ook volgende generaties ervan kunnen genieten. De monumenten, het natuurschoon en de rijke geschiedenis en volkscultuur zijn maar veilig als de Voerenaars zelf ze ook belangrijk vinden en zich ervoor willen inzetten. Het volstaat immers niet dat Voeren officieel een erfgoedgemeente is en deel uitmaakt van het landschapspark Grenzeloos Bocagelandschap. De uitdaging is een draagvlak creëren bij een zo groot mogelijk deel van de bevolking. De taaltegenstellingen in Voeren maken dat nog een beetje ingewikkelder. De Franstalige minderheid heeft namelijk een heel andere kijk op hoe de geschiedenis van de streek is uitgemond in de huidige situatie. Van bij het begin verloopt de werking en communicatie van Heem en Natuur Voeren uitsluitend in het Nederlands – waar we voor alle duidelijkheid ook het lokale dialect toe rekenen. Om de drie maanden krijgen de leden het Voerens Blaedsje toegestuurd, met korte berichten en actueel nieuws. In het jaarboek, D’r Koeënwoof, worden onderwerpen uit geschiedenis, heemkunde en natuur meer uitgediept. Een pdf-versie van beide is te vinden op de website van de vereniging: heemennatuurvoeren.be. Wat is trouwens een koeënwoof? Iets met koeien misschien, horen we nogal eens. Nee, korenwolf of korenwoof is de oude benaming van de wilde hamster. De stichHeem en Natuur Voeren, kennismaking met een actieve vereniging VOEREN RIK PALMANS, IN SAMENWERKING MET ANDERE BESTUURSLEDEN VAN HEEM EN NATUUR VOEREN Daarnaast valt de rijke werveling aan dialecten op. Filologen stippen aan dat op het grondgebied van de gemeente Riemst Maaslandse, Bilzerlandse en Tongerlandse dialecten mekaar raken. Die wat abstracte theorie wordt tijdens de 58 minuten durende film helemaal duidelijk. Maar vooral de verhalen beklijven. Weer wat erfgoed bewaard en te bekijken op YouTube. ters van de vereniging vonden dat dit diertje de ideale mascotte was, ook al is hij hier intussen uitgestorven. Maar zij zagen zichzelf ook als ‘hamsteraars’ die wetenswaardigheden, documenten, rariteiten en zoveel meer verzamelen. Door de opmaak en realisatie van de publicaties helemaal zelf te doen, houden we een en ander betaalbaar. Het resultaat is misschien wat minder flitsend dan wat een echte professional zou kunnen afleveren, maar mag er – gezien de positieve reacties – best zijn. Uit een lezersenquête bleek dat de meeste leden er alvast tevreden over zijn. Voor rechtstreekse contacten tussen de leden organiseren we praatcafés, lezingen en wandelexcursies. Praatcafés zijn er voor de wintermaanden. Op een avond passeren onderwerpen die door de deelnemers zelf aangedragen worden: het gekke ding dat iemand op zijn zolder vond, een bijzondere waarneming of een anekdote uit je familiegeschiedenis. Een eenvoudige formule die toch altijd weer boeiend en bovendien gezellig is. Tijdens de wandelexcursies, die vooral in de zomermaanden plaatsvinden en waarbij ook niet-leden welkom zijn, bieden de gidsen van onze vereniging de deelnemers degelijke informatie. Ook andere leden worden op zo’n moment aangemoedigd hun eigen ervaringen of lokale kennis te delen. Prachtige momenten van onderlinge educatie en versterking van het verenigingsgevoel. Want ook dat is een doel van Heem en Natuur Voeren: een vereniging, dat ben je samen! FOTO’S: ARCHIEF GOGRI © HEEM EN NATUUR VOEREN

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=