4 ERFGOEDKRANT HASPENGOUW I OKTOBER 2024 Sinds het bijwonen van erediensten afneemt, is er nood aan andere bestemmingen voor onze kerkgebouwen. Vele steden en gemeenten gaan de komende jaren dan ook op zoek naar nieuwe of bijkomende invullingen. Parochiekerken blijven belangrijke gebouwen in Vlaamse dorpen en steden, ze geven uitdrukking aan onze cultuur en geschiedenis en tonen tot op de dag van vandaag van waar we komen. Met de nieuwe bestuursperiode in zicht dienen daarnaast ook de kerkenbeleidsplannen geactualiseerd te worden. Lokale besturen zonder een kerkenbeleidsplan worden verplicht er tegen 2025 een op te maken. PARCUM, het Vlaams expertisecentrum voor religieuze kunst en cultuur, werd het afgelopen jaar aangesteld door het lokaal bestuur van Gingelom voor de actualisering van het huidige kerkenbeleidsplan. Dit zorgde voor vele plaatsbezoeken, inventarisatietrajecten door Erfgoed Haspengouw en verschillende studies. Zo werd onder meer studieteam Endeavour, samen met RE-ST architecten, door het Agentschap Onroerend Erfgoed aangesteld om in Gingelom een pilootproject te starten rond het maken van bestemmingsprofielen. Dit is een instrument dat inzichten biedt in de ruimtelijke toekomstmogelijkheden van kerkgebouwen. Voor twee kerkgebouwen in Gingelom zijn deze bestemmingen reeds gekend, zij krijgen een nevenbestemming. Dit wil zeggen dat er naast het sacrale gedeelte ook ruimte komt voor multifunctioneel gebruik. Voor de Sint-Pieterkerk te Boekhout werd een dergelijke nevenbestemming ontwikkeld door het Projectbureau Herbestemming Kerken, opgericht in 2016. Door recente renovatiewerken is de kerk opnieuw in uitstekende staat, hetgeen vele mogelijkheden biedt. Het kleine neoclassicistische kerkje werd in 1850 gebouwd, ter vervanging van een vroegere kerk die op dezelfde plaats stond. Overblijfselen die hiernaar verwijzen zijn enkele oude grafkruisen en -stenen uit de 17de en 18de eeuw en een exemplaar uit 1299. De gemeente Gingelom wil naar aanleiding van een patrimoniumstudie onderzoeken of de kerk van Boekhout de rol van het nabijgelegen buurthuis, Het Dennenhof, kan overnemen. Het gemeentelijk buurthuis werd namelijk te koop aangeboden en is ondertussen afgebroken. Het verloor zijn functie als plek voor de gemeenschap volledig. Om de inwoners van het dorp opnieuw de mogelijkheid tot samenkomen te bieden, werden verschillende scenario’s voor het Boekhout: kerk en multifunctionele ruimte in één gebouw GINGELOM ”Vanaf 1 januari 2025 zal het anders zijn !”, zo klinkt het als de nakende fusie ter sprake komt. Het resultaat daarvan zou moeten zijn dat ‘de burger’ er beter van wordt en dat is uiteraard een grote uitdaging in elk domein van het gemeentelijk bestuur. Bij de erfgoedverenigingen draait dit meer dan ooit over het verder bestaan van de vrijwilligersactiviteiten, die zich bij elk van de kringen sinds hun oprichting hebben toegespitst op hun dorp of kleine groep van dorpen. Die eigenheid moet in eerste instantie behouden blijven maar dat betekent niet dat onderlinge samenwerking en ondersteuning niet wenselijk zijn, integendeel. De erfgoedverenigingen van de toekomstige fusiegemeente Bilzen-Hoeselt hebben niet gewacht op 1 januari 2025 om al te verbroederen. HiSAB* nam het initiatief om de kringen bij elkaar te brengen in het mooie Alden Biesen. Ondanks hun grote interne diversiteit raakten ze het allen eens over enkele thema’s die in een memorandum voor alle politieke partijen gebundeld werden: Erfgoedverenigingen Bilzen-Hoeselt bundelen hun BILZEN EN HOESELT Leden van de Bilzerse en Hoeseltse erfgoedverenigingen in Alden Biesen Simulatiefoto. Ruimte voor meubelberging • Een aparte erfgoedpagina op de gemeentelijke website, met de coördinaten van iedere kring, maar ook met ruimte voor erfgoedartikels. Zo wordt lokale geschiedenis vlugger bereikbaar voor inwoners en voor toeristen. Betere verwijzingen, naar de juiste kanalen, leiden zoekers toe naar interessant archiefmateriaal. • Oprichting van een gemeentelijke erfgoed- raad. Hierin is een vertegenwoordiging van o.a. heemkringen, kerkraden, Vaderlandslievende Verenigingen, stadsgidsen, monumentencomité’s, IOED ... zeer wenselijk. • Ondersteuning door de gemeente op financieel, infrastructureel en digitaal vlak. • Een halfjaarlijks overleg met alle heemkringen en andere erfgoedactoren. Katrien Bruggeman (Lin in het Groen): “Goed plan om de coherentie tussen de erfgoedverenigingen in Bilzen-Hoeselt te versterken. Samenwerking kan inspirerend werken!” Deze bereidheid tot samenwerking wordt ook door Johan Deville (Heemkring Landrada Munsterbilzen) volmondig bevestigd. Alle andere kringen treden hem bij. Robert Capiot (Heemkunde Ons Rijkhoven): “Wij zouden het zeer waarderen als aan het regelmatig overleg van de heemkundekringen formeel een ‘hulpkwartiertje’ wordt gekoppeld voor MAIKE MEIJERS (HiSAB) EN MARC GONNISSEN (HGSG) kerkgebouw bedacht. Ze zijn erop gericht het polyvalente karakter van de ruimte te optimaliseren en ze te verbinden met de buitenruimte. Daartoe worden sanitair, meubelberging en keuken achteraan in de kerk voorzien. Het concept van meubelberging zorgt ervoor dat het kerkschip vrij blijft van vast meubilair, wat de flexibiliteit in gebruik ten goede komt. © PROJECTBUREAU HERBESTEMMING KERKEN © HiSAB
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=