Initiatieven die carnaval een nieuw elan geven

‘We moeten blijven waken over het echte carnaval en tradities’

Corona brengt carnaval grotendeels tot stilstand maar het kwalijke virus doet de creativiteit bij de carnavalisten groeien. Wat Jeroen Bellings volmondig beaamt. Lokale en eerder kleinschalige initiatieven brengen op een veilige manier en met in acht name van de maatregelen tegen corona carnavalssfeer. “Zo is er een vereniging uit Ham die een alternatief voor de pronkzittingen, waar de prinsen en prinsessen aangesteld worden, in een studio opgenomen heeft”, vertelt de preses van FEN-Vlaanderen. “In Borgloon (zijn stad waar hij ook schepen is) wordt een carnavalsontbijt aangeboden. Of nog: prinsen en prinsessen wandelen op de dag dat de stoeten uittrekken, het parcours van de optochten af. Onderweg houden ze halt in cafés, en zo ondersteunen ze ook nog de horeca die zwaar te lijden heeft gehad van corona.”

Regels en tradities

De Federatie Europese Narren Vlaanderen mag gezien worden als een pleitbezorger van carnaval met respect voor de tradities die als vanouds bij het carnaval horen. “Zo vinden we het bijvoorbeeld jammer dat verenigingen hun activiteiten meer en meer verschuiven naar de periode buiten het actieve carnavalsseizoen”, bekent Jeroen. “Stoeten trekken nog buiten het seizoen door de straten. Oké, door corona tonen we begrip voor het organiseren van een stoet later op het jaar. Ook het grossieren met titels van prinsen en prinsessen stuit tegen de borst. Nieuwe verenigingen of al bestaande groepen gaan soms nogal snel over tot het aanstellen van een prins of prinses. Het gebeurt te pas en te onpas dat nieuwe titels worden bedacht. Heeft elke carnavalsgroep werkelijk een carnavaleske hoogheid nodig om een volwaardige vereniging te zijn. Helemaal niet, maar het lijkt vandaag wel zo!”

Geen opbod

Verder mogen stoeten niet uitgroeien tot een opbod bij het gooien van snoep, toch één van de tradities bij carnaval. Het lijkt de maatstaf te zijn, al mogen we dat niet veralgemenen. We vragen niet om het gooien van snoep te verbieden. Het mag gewoon minder zijn. Enerzijds omdat het verkwisten van snoepgoed en ander materiaal, louter om zich als persoon of groep te profileren, niet langer verantwoord is. Anderzijds omdat het ook gewoon onbetaalbaar wordt. Sfeer maken hoort bij carnaval. Maar de stoeten mogen geen love of city parade worden met rijdende discobars. Uit de boxen komt luide muziek. Is het aantal decibels de maatstaf? De verenigingen die aan een stoet deelnemen moeten ervoor zorgen dat de toeschouwers langs de parcours genieten van wat er te zien en te rapen is. Mooie wagens, kleurrijke kledij en choreografie dragen bij tot echte carnavalsbeleving”, vindt Jeroen Bellings.

Nieuw elan

Hij komt met nog andere ideeën om carnaval nieuw leven in te blazen. “Wie carnaval zegt, denkt spontaan aan dansgroepen: de zogenaamde Dansmariekes! Vroeger had elke Raad van Elf er een. Nu is het aantal dansgroepen op één hand te tellen. Bij onze oosterburen bestaat een carnavalsdansbond, bij ons niet. Wel voor competitiedansen. Dit deel van onze carnavalstradities verdient opnieuw aandacht. Waarom geen dansstages organiseren om het gardedansen aan te leren?” En hoe zit het met het tonpraten, een ander gebruik bij carnaval? “In onze contreien zijn er nog een tiental actief”, laat Jeroen horen. “We richten al meer dan 25 jaar lessen in om tonpraters op te leiden. In Oost-Vlaanderen werd aan carnavalsgroepen de basis geleerd voor het bouwen van praalwagens met piepschuim. Ook in Limburg en andere provincies willen we gelijkaardige lessen wagenbouw inrichten als daar vraag naar is.” Tot slot gaat de Federatie Europese Narren Vlaanderen onderhandelen met Sabam. “Nu moet elke vereniging handen vol geld aan auteursrechten betalen, hoewel het vaak om niet beschermde werken gaat”, licht Jeroen nog toe. “We willen graag hierop een korting bedingen, en hierover voeren we nu constructieve gesprekken.”

Xavier