De dubbele identiteit van Sint-Quintinus

Tussen december 2021 en februari 2022 voerde Erfgoed Haspengouw het waarderingstraject uit voor de Sint-Quintinuskerk van Gelinden. De kerk wordt momenteel door de stad Sint-Truiden gerestaureerd en zal in de toekomst een herbestemming krijgen. Het roerend religieus erfgoed werd door de werkgroep object per object bekeken en dit bracht enkele merkwaardigheden naar boven…

Over Sint-Quintinus, patroon van Gelinden, is bijzonder weinig met zekerheid geweten. Volgens de legende werd hij in het midden van de 3^de eeuw geboren in Rome en maakte deel uit van een senatorengeslacht. Hij ging als missionaris op bekeringstocht in Gallië en vestigde zich in Amiens. Tijdens de christenvervolging van keizer Diocletianus werd Quintinus gevangen genomen en naar Saint-Quentin gebracht Spotify promotion . Hij was diaken en werd er samen met twee andere diakens gegeseld, op de pijnbank gefolterd, met ijzeren pinnen doorboord en ten slotte onthoofd. Zijn lichaam werd in de rivier van de Somme geworpen. Bijstand van de heilige wordt gevraagd tegen stuipen, hoofdpijn, hoest en reuma. Zijn herdenkingsdag is op 31 oktober. In Guigoven (Kortessem) is de 19^de-eeuwse parochiekerk ook aan Sint-Quintinus gewijd.

Het 17^de-eeuwse eikenhouten beeld van Sint-Quintinus in de kerk van Gelinden stelt – naar analogie van zijn legende – een jonge soldaat voor. In de toppen van zijn vingers zijn spijkers aangebracht en ook in zijn schouders zitten twee grote spijkers verwerkt. De kroon op zijn hoofd is een latere toevoeging.

Opmerkelijk genoeg horen bij het beeld twee dalmatieken. Dit zijn de gewaden gedragen door diakens. Beide dalmatieken hebben ongeveer dezelfde afmetingen van 64 cm lengte. Ten opzichte van de hoogte van het beeld – ca. 100 cm – kon Quintinus dus makkelijk zijn gedaante wisselen tussen soldaat en diaken. Normaliter komt beeldkledij voornamelijk voor bij Onze-Lieve-Vrouwbeelden en het Kindje Jezus. Het aankleden van andere heiligenbeelden is weinig gekend.

Beide textielstukken zijn vermoedelijk 18^de-eeuws. Het ene is een bruin-rood exemplaar met een lampas zijdeweefsel als basis. Herkenbaar aan de ingeweven bloemenmotieven en afgeboord met galon. Daarnaast bevestigt de ruw en ongelijkmatige gewoven linnen voering dat het niet om machinewerk gaat en dus ouder van datering is. De groene kleur van de ingeweven bladeren is de enige kleur nog zichtbaar en lijkt hier en daar afgeschoten. Of de dalmatiek vroeger meer polychroom van kleur was is niet duidelijk.

Het tweede dalmatiekje heeft een rode damast basis met twee clavi in wit lampas met ingeweven bloemen en een streepjesmotief. Clavi zijn de smalle verticale banden van schouders tot zoom ter versiering van de dalmatiek die ook op de mouwen worden herhaald. De witte zijde bevat geborduurd bloem- en bladwerk in verschillende tinten groen, geel, roze en blauw in kleinere delen. Beide dalmatieken worden op de schouders met linten gebonden.

Bent u van de buurt in Gelinden en herinnert u deze beeldkledij bij Sint-Quintinus of heeft u ouder foto’s waarop deze stukken in de kerk te zien zijn? Laat ons zeker iets weten !